Türkiye’de kedilerin yaklaşık %5’inin, oldukça yaygın ve tehlikeli bir hastalık olan FIP (Feline Infectious Peritonitis) geliştirme riski taşıdığı tahmin edilmektedir.
Bu hastalık, bağışıklık sisteminin virüse karşı aşırı ve kontrolsüz bir iltihaplanma tepkisi vermesi sonucu kedilerde organ hasarı, sıvı birikimi ve ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır. Ne yazık ki, FIP’e yakalanan patili dostlarımızın büyük bir kısmı, hastalığın erken teşhis edilememesi veya tedaviye geç başlanması nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Bu nedenle, hastalığın belirtilerini tanımak ve hızla bir veterinerden destek almak hayati öneme sahiptir.
İçindekiler
Kedi FIP Hastalığı Nedir?
Feline Enfeksiyöz Peritonit (FIP), kedilerde bağışıklık sisteminin aşırı tepkisiyle ilişkili viral bir hastalıktır. Bu hastalık, pek çok kedinin taşıdığı Feline Koronavirüs’ün (FCoV) vücut içinde değişim geçirmesiyle tetiklenir.
Tedavi edilmediğinde %100’e yakın ölüm oranına sahip ciddi bir hastalıktır.
FCoV, mutasyona uğramadan önce genellikle kedilerin bağırsaklarında hafif bir enfeksiyona neden olur ve çoğu durumda ciddi bir sağlık sorunu oluşturmaz. Ancak bazı kedilerde bu virüs, bağışıklık sistemini hedef alan agresif bir forma dönüşecek şekilde mutasyona uğrar. Mutasyona uğramış virüs, bağışıklık hücrelerine yerleşerek inflamasyona yol açar ve bu durum, organlarda ve vücut boşluklarında ciddi hasarlara neden olur.
Kedilerde Fip Hastalığı Ön Değerlendirme Testi
Lütfen bekleyin, verilen cevaplar değerlendiriliyor...
5
Kedilerde Fip Belirtileri Nelerdir?
FIP, belirtileri erken dönemlerde diğer hastalıklarla benzerlik gösterdiği için teşhisi zor bir hastalıktır ve yüksek ölüm oranlarına sahiptir. Özellikle hastalığın ilk evrelerinde ortaya çıkan belirtiler, kedilerde solunum yolu enfeksiyonları, gastrointestinal rahatsızlıklar veya genel halsizlik gibi durumlarla karıştırılabilir. Bu belirtiler, diğer hastalıklarla ortak semptomlar gösterebilir. Bu nedenle, kedinizde herhangi bir anormal durum fark ettiğinizde belirtileri dikkatlice gözlemleyerek vakit kaybetmeden bir veteriner hekime danışmanız önemlidir.
Unutmayın, FIP hastalığıyla mücadelede erken teşhis ve tedavi hayati öneme sahiptir.
Kedilerde fip belirtileri:
- Kedinin yemek yememesi veya belirgin şekilde zayıflaması.
- Düşmeyen, inatçı yüksek ateş.
- Kedinin sürekli uyuma eğiliminde olması ve enerjisiz görünmesi.
- Gözlerde kızarıklık, akıntı veya iltihaplanma.
- Karında sıvı birikmesi sonucu gözle görülür bir şişkinlik.
- Göğüs boşluğunda sıvı birikmesi nedeniyle zor nefes alma.
- Denge kaybı, titreme, kas seğirmeleri veya felç.
- Diş etlerinde ve göz beyazlarında sararma.
- Kedinin huzursuz, agresif veya içine kapanık hale gelmesi.
- İshal veya kabızlık
Kedinize FIP Nasıl Buluşur?
FIP, kediler arasında doğrudan bulaşıcı bir hastalık değildir. Ancak FIP’e yol açan Feline Coronavirus (FCoV) enfekte kediler arasında yayılabilir ve bazı kedilerde mutasyona uğrayarak FIP gelişmesine neden olabilir. Bu nedenle, FIP’in dolaylı bulaşma yolları önem taşır. Fip hastalığı bulaşım yollar:
- Dışkı ile kirlenen yüzeylerden bulaşabilir.
- Ortak mama ve su kaplarından virüs geçebilir.
- Yakın fiziksel temasla bulaşma riski taşır.
- Çevresel yüzeylerde (oyuncak, yatak, mama kabı) bir süre hayatta kalabilir.
Kedilerde FIP Türleri
Feline Coronavirus (FCoV), mutasyona uğradığında farklı klinik formlarda Feline Infectious Peritonitis (FIP) gelişimine yol açabilir. FIP, klinik belirtilerine göre üç ana formda sınıflandırılır: Islak (effüziv) FIP, Kuru (non-effüziv) FIP ve Nörolojik FIP.
Nörolojik FIP
Nörolojik FIP, kedilerde görülen en ciddi form olarak kabul edilir çünkü merkezi sinir sistemini etkiler. Bu durum, kedinin yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürür ve yaşamını doğrudan tehdit eder. Nörolojik formda, nöbetler, dengesizlik, titreme gibi semptomlar ortaya çıkar. Bu semptomlar kedinin günlük işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırır ve durum hızla kötüleşebilir.
Islak (Effüziv) FIP
Islak FIP, hızlı ilerleyen ve genellikle kısa sürede ölümle sonuçlanabilen bir hastalık formudur. Belirgin semptomları arasında karın ya da göğüs boşluğunda sıvı birikimi bulunur. Bu semptomlar genellikle erken fark edilebilir ve hastalığın teşhisini kolaylaştırır. Ancak, bu hızlı ilerleyen süreç, kedinin sağlık durumunu hızla ağırlaştırabilir.
Kuru (Non-effüziv) FIP
Kuru FIP, diğer formlara göre daha yavaş ilerler ve teşhis edilmesi genellikle daha zordur. Bu formda, organlarda nodül oluşumu görülür ve bu durum ciddi hasara yol açabilir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilmesine rağmen, hastalığın ilerleme hızı ıslak FIP’e kıyasla daha düşüktür. Bu durum, erken teşhis ve tedavi için bir fırsat sunabilir.
FIP’in Yaşa Göre Etkileri
Kuru FIP, diğer formlara göre daha yavaş ilerler ve teşhis edilmesi genellikle daha zordur. Bu formda, organlarda nodül oluşumu görülür ve bu durum ciddi hasara yol açabilir. Tedavi edilmezse ölümcül olabilmesine rağmen, hastalığın ilerleme hızı ıslak FIP’e kıyasla daha düşüktür. Bu durum, erken teşhis ve tedavi için bir fırsat sunabilir.
0-2 Yaş Arası Kediler
Risk Faktörleri
- Yavru kedilerin bağışıklık sistemi tam olarak gelişmemiştir, bu da onları FIP’e karşı daha savunmasız hale getirir.
- Barınaklar veya çok kedili evler gibi ortamlarda koronavirüs bulaşma riski artar.
- Özellikle 6 aylık – 2 yaş arası kediler FIP’e en yatkın yaş grubu olarak kabul edilir.
Hastalığın Seyri
- Hastalık genellikle hızlı seyreder ve klinik belirtiler kısa sürede belirginleşir.
- Bu yaş grubunda sıklıkla karın veya göğüs boşluğunda sıvı birikimi ile seyreden ıslak FIP formu daha yaygın görülür.
2-8 Yaş Arası Kediler
Risk Faktörleri
- Bu yaş grubu, bağışıklık sistemi daha gelişmiş olduğu için nispeten daha dirençlidir.
- Yoğun stres, bağışıklık sistemini zayıflatabilecek kronik hastalıklar veya diğer sağlık sorunları FIP riskini artırabilir.
- FIP’in ortaya çıkması için kedinin koronavirüs taşıyıcısı olması gerekir. Bu yaş grubu genellikle virüsü taşımış ancak aktif hale gelmemiş kedilerden oluşabilir.
Hastalığın Seyri
- Hem efüzyonlu (ıslak) hem de efüzyonsuz (kuru) FIP bu yaş grubunda görülebilir.
- Belirtiler, genç kedilere kıyasla daha yavaş ve kademeli olarak ortaya çıkabilir.
2-8 Yaş Arası Kediler
(Özellikle 10 yaş üzeri kedilerde FIP görülme olasılığında ikinci bir artış gözlenebileceği unutulmamalıdır.)
Risk Faktörleri
- Yaşlı kedilerde bağışıklık sistemi zayıflayabilir, bu da FIP riskini artırabilir.
- Böbrek, karaciğer gibi organlarda yaşa bağlı hastalıklar veya diğer kronik rahatsızlıklar, FIP için zemin hazırlayabilir.
Hastalığın Seyri:
- Yaşlı kedilerde belirtiler daha silik veya yavaş gelişebilir, bu da tanı sürecini uzatabilir.
- Sinir sistemi tutulumu veya kuru FIP yaşlı kedilerde daha sık görülme eğilimindedir; ancak ıslak form da tamamen dışlanamaz.
GS İlacı (GS-441524) ile FIP Tedavisi
GS-441524, FIP tedavisinde kullanılan etkili bir antiviral ilaçtır. Bu ilaç, RNA virüslerinin çoğalmasını engelleyerek hastalığın ilerlemesini durdurur ve kedilerde ıslak, kuru ve nörolojik FIP formlarında yüksek başarı oranları (%80-90) ile etkili sonuçlar verir. GS-441524 ile tedavi süreci genellikle 12 hafta sürer ve ilaç, kedinin durumuna göre deri altı enjeksiyon veya oral formda uygulanabilir.
Kedinizin FIP teşhisi ve tedavisi için bir uzmana danışmanız önemlidir. Daha fazla bilgi için Şişli’de bulunan Gülbağ Veteriner Kliniğimiz ile iletişime geçebilirsiniz. (0533 052 96 90)
Sık Sorulan Sorular
FIP, tedavi edilmediğinde oldukça hızlı ilerleyen bir hastalıktır ve teşhis konulduktan sonra genellikle birkaç hafta ila birkaç ay içinde kedinin durumu kötüleşir.
Fip Hastası Kedi Hastalığı İnsana Bulaştırabilir Mi?
Hayır, FIP insanlara bulaşmaz.
FIP Tedavi Edilebilir Mi?
GS-441524 gibi yeni nesil antiviral ilaçlarla tedavi şansı oldukça yüksektir.
